Do ảnh hưởng của dịch bệnh Covid-19, sau gần 1 năm không được đến trường, nhiều trẻ mầm non ở lớp 5 tuổi không được học một số kiến thức, kỹ năng để chuẩn bị bước vào lớp 1. Theo PGS.TS Trần Thành Nam, Chủ nhiệm khoa Các khoa học giáo dục, Đại học Giáo dục (Đại học Quốc gia Hà Nội), trong hoàn cảnh hiện nay, trách nhiệm của phụ huynh càng lớn, trong đó cần chú trọng rèn nết và một số kỹ năng cho con.
Đua nhau cho con học trước khi vào lớp 1
Chưa đầy 6 tháng nữa, trẻ 5 tuổi sẽ vào lớp 1. Gần 1 năm ảnh hưởng của dịch bệnh, các trường mầm non đóng cửa, trẻ 5 tuổi gần như… “thất học”.
Có con gái tháng 9/2022 vào lớp 1, chị Bích Thủy (quận Hai Bà Trưng, Hà Nội) lo lắng: “Do dịch bệnh Covid-19, các con đã phải nghỉ học mầm non từ khá lâu. Nếu học sinh những cấp khác còn được học trực tuyến thì lứa tuổi mầm non gần như không được dạy gì. Vì vậy, tôi sợ khi vào lớp 1 con sẽ bị sốc”.
Tại TP. Hồ Chí Minh, mầm non là bậc học duy nhất mở cửa trường muộn do ảnh hưởng của dịch bệnh khiến nhiều phụ huynh cũng nóng lòng tìm lớp dạy thêm cho trẻ. “Con không được học ở mầm non nên tôi rất lo. Tôi và một số phụ huynh tìm một giáo viên dạy chữ cho các bé. Một nhóm 5-7 bé, cô dạy từ 9-11 giờ thứ 7 hằng tuần với học phí 1 triệu đồng/tháng”, chị Phương Hoa (Quận 1, TP. Hồ Chí Minh) chia sẻ.
Theo lý giải của nhiều phụ huynh, lý do họ ráo riết tìm đến các lớp học thêm là do thời gian con ở nhà quá lâu, những kiến thức, kỹ năng con được học gần như… trả lại hết cho giáo viên mầm non. Mang theo tâm lý đó, nhiều phụ huynh đã quyết định đăng ký cho con theo học các lớp trước khi vào lớp 1 với nhiều hình thức khác nhau.
Bên cạnh đó, một số phụ huynh lại lựa chọn các lớp học online để vừa bổ sung kiến thức cho trẻ, vừa giữ an toàn cho cả gia đình. Theo khảo sát, trên các diễn đàn lớn về giáo dục, rất nhiều phụ huynh đã đăng tin tìm giáo viên dạy học trước khi vào lớp 1, mức giá phổ biến dao động từ 100.000 – 300.000 đồng/buổi/học sinh. Nếu giáo viên đến dạy trực tiếp ở nhà thì giá sẽ cao hơn so với việc học trực tuyến.
Chú ý rèn nết và kỹ năng cho con
GS.TS Nguyễn Minh Thuyết, Tổng chủ biên Chương trình giáo dục phổ thông mới cho biết, theo chương trình mầm non 5 tuổi, giáo viên sẽ dạy trẻ nề nếp trong lớp, biết nghe lời cô, nhường nhịn bạn, chăm chú nghe giảng, làm quen với chữ cái, chữ số, bước đầu tập ghép một số vần, phát triển ngôn ngữ giao tiếp… Đây là những kiến thức, kỹ năng cơ bản để các em bước chân vào lớp 1.
Trước một số ý kiến của phụ huynh cho rằng, việc trẻ mầm non chưa biết chữ không thể theo học được lớp 1, GS Nguyễn Minh Thuyết khẳng định, đó là lo lắng thái quá. Tôi chỉ lưu ý các thầy, cô ở trường tiểu học, đối với các cháu mầm non chưa qua lớp 5 tuổi, thời gian đầu nên có sự điều chỉnh, dạy chậm lại một chút và đừng lấy các cháu biết chữ rồi làm chuẩn để đánh giá các cháu khác. Thầy, cô phải nắm vững chương trình chuẩn và lấy đó làm tiêu chí đánh giá, tránh gây hoang mang, áp lực cho các cháu, đặc biệt là trong bối cảnh dịch bệnh như hiện nay.
Lứa học sinh chuẩn bị vào lớp 1 năm nay thiệt thòi hơn hẳn so với mọi năm là thời gian đến lớp mầm non rất ít, thậm chí không được đi học do dịch bệnh. Vì thế, trẻ gần như không được học một số kỹ năng chuẩn bị cho việc học tập trong môi trường mới là tiểu học. PGS, TS Trần Thành Nam nhấn mạnh, khi các con chưa có sự chuẩn bị để vào lớp 1 thì trách nhiệm của phụ huynh càng lớn, trong đó cần chú trọng rèn nết và một số kỹ năng cho con. Rèn cho con khả năng làm việc độc lập; nhận ra được cảm xúc của mình và nói một số cảm xúc với người khác, mà cụ thể là phụ huynh. Hằng ngày, phụ huynh có thể giúp cho con biết được một số kỹ năng như: Ngồi một chỗ và tập trung nghe theo chỉ dẫn của người khác và thực hiện chỉ dẫn.
Theo PGS.TS Trần Thành Nam, thực tế chứng minh, việc dạy trước không giúp nhiều cho phát triển của trẻ, ngược lại còn để lại hệ lụy vì khi vào học trẻ không chú ý đến bài giảng của giáo viên và không tập trung học tập.
Theo nhiều giáo viên dạy lớp 1, trẻ thường thích cái mới nên chúng sẽ có xu hướng bỏ qua những gì đã học. Quá trình này kéo dài sẽ làm trẻ đánh mất khả năng tập trung, giảm hứng thú học tập. Thay vì tìm các lớp tiền tiểu học cho con, bố mẹ nên bớt chút thời gian cùng con ôn luyện, quan trọng nhất là thuộc bảng chữ cái và chữ số.
Bộ GD&ĐT cho biết, gần 3 triệu trong hơn 17 triệu học sinh từ mầm non đến THPT phải dừng đến trường do Covid-19, trong đó có hơn 1,4 triệu là trẻ mầm non. Ở Hà Nội, học sinh từ mầm non đến lớp 6 chưa tới trường kể từ tháng 5/2021. Theo Sở GD&ĐT Hà Nội, dự kiến năm học 2022 – 2023, thành phố có khoảng 140.000 trẻ vào lớp 1.
